Als ik deze keer het etiket “global” gebruik, heb ik daar zo mijn redenen voor: Wishamalii is namelijk een in Finland gebaseerd trio, dat bestaat uit de oud-speelster en zangeres Nemat Barrah is van Palestijns-Jordaanse afkomst en zij doceerde aan het befaamde Sibelius-instituut, een school waar je niet zomaar binnenkomt. Percussionist Abdissa Assefa’s wiegje stond in Ethiopië, maar is op vandaag een veelgevraagde muzikant, die zowat elke genre aankan. Toetsenist/voorman Kari Ikonen is zo Fins als je maar kunt zijn. en speelde zowat overal ter wereld in de meest verscheiden groepen. In de heel rijke Finse folk- en jazz scene, waar men, zoals bekend, niet om een onbetreden pad verlegen zit, geldt deze laatste, veelvuldig gelauwerde pianist als een buitenbeentje, omdat hij geen poging onverlet laat om nieuwe klanken en geluiden te ontdekken en creëren. Daartoe ontwierp hij zelfs het “Maqiano Microtuning System”, een toestel dat hem toelaat op een gewone piano de klank te genereren, die normaal uit de Maqamat komt. Dat is dan weer de Arabische harp, die kenmerkend is voor de Arabisch-Andalusische Muwashah-gezangen en waarmee je heel bijzondere microtonen kunt maken.

Die drie vonden elkaar dus en daar kwam deze Wishamalii van. De naam verwijst naar de Noodse manier van her-interpreteren van gezangen en melodieën, die van oorsprong uit het zuiden van Europa en het noorden van Afrika komen en de plaattitel betekent bij ons gewoon “de zee”. Dat verwijst dan weer naar de Middellandse Zee en hoe die de voorbije jaren een graf geworden is voor duizenden mensen, op de vlucht voor allerlei oorlogen. Het kernthema van de plaat is dan ook “vrede” en met zo goed de constante hang erheen: voor mensen op de vlucht zijn rust en vrede zowat het meest belangrijke in hun leven. Of het ooit zal lukken, is maar zeer de vraag. In “Impressions of Deir Al-Balah” bezingt Nemat Battah het Gazaanse dorp war haar moeder opgroeide, en waarvandaan ze, zoals zoveel van haar volksgenoten, simpelweg verdreven werd. Vergelijkbaar thema in “Lullaby”, waarin de zangeres in gesprek gaat met haar moeder en mijmert over wat ze van haar meekreeg, met inbegrip van de oorlogstrauma’s. “Ya Dirati” is dan weer een cover van een klassieker van de Syrischr zan zangeres Asmahan Al-Attrash over het verraad van de geallieerden in WO II, toen ze de Syriërs hun onafhankelijkheid weigerden.

Op die manier krijgt deze plaat een bijzonder soort actualiteitswaarde en moet je, jammer genoeg, ook vaststellen dat er in tachtig jaar nauwelijks wat veranderd is en dat we hier in het Westen maar beter wennen aan het idee dat er mensen zullen blijven vluchten, op zoek naar veiligheid en vrede. Erg hoopvol klinkt dat allemaal niet, maar, wat deze plaat betreft, wordt heel veel goedgemaakt door de manier waarop alles in schoonheid gegoten wordt. Misschien is er toch nog hoop? Een mens mag toch dromen, niet?

(Dani Heyvaert)